Genel Sağlık

Halk Sağlığı Açısından Enfeksiyonlardan Korunma

Bakteriler, virüsler, parazitler, mantarlar, riketsialar gibi mikroorganizmaların, insan vücuduna değişik yollardan girmesiyle ortaya çıkan hastalıklara enfeksiyon hastalıkları denir. İnsan vücudu mikroorganizmaların girişi ve çoğalmasına karşı kendini çeşitli savunma mekanizmaları ile korur. Savunma mekanizmaları normal çalışırsa enfeksiyon meydana gelmez. Ancak mekanizmalar herhangi bir nedenle zayıflarsa mikroorganizmalar hastalığı başlatırlar. Savunma mekanizmaları; kötü hijyen koşulları, beslenme bozukluğu, yaşın her iki uç noktası (Bebeklik – Yaşlılık), iklim, fiziksel bariyerlerin yetersizliği (cilt ve mukozalarda ki bozukluklar), kalıtımsal yada kazanılmış bağışıklık sistemi yetmezlikleri, stresler, kronik hastalıklar, tıbbi ve cerrahi tedaviler, yetersiz bağışıklama (Aşılar) gibi nedenlerle zayıflar ve kişi hastalıklara duyarlı hale gelir.

  • Enfeksiyon Hastalıkları çeşitli yollarla sağlam kişilere ulaşarak bir anda toplumu tehdit eden boyutlara ulaşabilmektedir.
  • Enfeksiyon hastalıkları, toplumdaki bireylerde görülmeye başladıktan sonra hızla yayılabilmekte, hatta alınan önlemler yetersiz kalabilmekte ve ciddi kayıplara neden olarak Halk Sağlığının en önemli sorunu haline gelebilmektedir.
  • Dünyadaki ölümlerin (57 milyon/yıl) dörtte birinin (15 milyon/yıl) enfeksiyon hastalıklarından olması, bu hastalıklarla mücadelenin önemini gözler önüne sermektedir.

Enfeksiyon Hastalıkları çeşitli yollarla sağlam kişilere ulaşarak bir anda toplumu tehdit eden boyutlara ulaşabilmektedir. Bazen enfeksiyon hastalıkları, toplumdaki bireylerde görülmeye başladıktan sonra hızla yayılabilmekte, hatta alınan önlemler yetersiz kalabilmekte ve ciddi kayıplara neden olarak Halk Sağlığının en önemli sorunu haline gelebilmektedir.

Enfeksiyonlara Karşı Alınacak Önlemler

  1. Kaynağa (Etkene) yönelik önlemler
  2. Bulaşma yoluna yönelik önlemler
  3. Sağlam Kişilere (Konakçıya) yönelik önlemler

1. Kaynağa yönelik önlemler

  • Kaynağın bulunması (filyasyon)
  • Hastalığın bildirilmesi
  • Hastaların tedavisi
  • İzolasyon
  • Taşıyıcı aranması
  • Sürveyans
  • Sağlık eğitimi
  • Zoonozlarda hayvanların yok edilmesi

2. Bulaşma yoluna yönelik önlemler

  • Çevre koşullarının düzeltilmesi
  • Su hijyeni
  • Besin hijyeni
  • Atıkların uzaklaştırılması
  • Kişisel hijyen önlemleri
  • Barınma hijyeni
  • Sağlık eğitimi
  • Nüfus hareketlerinin kontrolü

3. Sağlam kişilere yönelik önlemler

  • Bağışıklama
  • Kemoprofilaksi
  • Karantina
  • Sağlık eğitimi
  • Sağlıklı beslenme

Önlemlere örnek verecek olursak; kaynak insan ise; tedavi ve izolasyon, sağlık eğitimi diyebiliriz. Cansız kaynak ise; dekontaminasyon, dezenfeksiyon, tek kullanımlık malzeme vb. diyebiliriz. Vektör söz konusu ise; vektörlerle mücadele yapılabilir. Doğrudan yakın temasla insandan insana geçiş varsa; antibiyotik, sağlık eğitimi vb. uygulanabilir. Hava yolu ile bulaşmada ise; havanın filtre edilmesi, havalandırma yapılması ve hastaların tedavisi yapılmalıdır.

Enfeksiyonlardan Koruyucu Önlemler

Enfeksiyon hastalıklarının ortaya çıkmasını ve yayılmasını önlemek için yapılabilecek birçok şey vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:

Kapsamlı Bağışıklama

Enfeksiyon hastalıkları görülen bölgelere seyahat edenlerin yada bu bölgelerden göç edenlerin aşılanması, çocukluk ve yetişkin aşılarının tam ve düzenli yapılması gibi. Bugün bağışıklama ile difteri, tetanoz, boğmaca, kızamık, kızamıkçık, bir kısım menenjit tipleri, çocuk felci, hepatit B, hepatit A, pnömokoksik pnömoni (zatürre), influenza (grip) ve kuduz dahil olmak üzere bir çok hastalığı kontrol etmek mümkündür.

Hamilelerde yapılan bağışıklama plasenta yoluyla bebeğe antikorların geçmesini sağlar. Emzirmekle de annenin antikorları bebeği bazı enfeksiyonlardan korur.

Koruyucu İlaçlar

Hastalık ortaya çıkmadan o hastalığa karşı etkili ilaçların başlanmasıdır. Koruma amaçlı antibiyotik kullanımı ancak tehlikeli enfeksiyonlarla karşılaşma olasılığı bulunan kişiler için olmalıdır. Örneğin sıtmanın endemik olduğu ülkelere giderken sıtmaya karşı koruyucu ilaç kullanımı.

Antibiyotiklerin gelişigüzel, fazla miktarda ve sürede, hatalı kullanımı dirençli mikroorganizmaların ortaya çıkmasına ve sonuç olarak tedavisi güç enfeksiyonların gelişmesine neden olur.

Beslenme

Vücut besinler yoluyla alınan proteinlerden antikorlar üretir. İyi beslenmeyen kişi, yetersiz protein alımından dolayı, yayılım gösteren mikroorganizmalara karşı yeterli mücadele oluşturamaz. Bu nedenle dengeli beslenme vücudun mikroplardan korunması ve vücut direnci için çok önemlidir.

Çevresel koşulların düzeltilmesi

Kirli, sağlıksız ve bakımsız ortamlar her türlü enfeksiyon için en iyi zeminlerdir.

Kültürel ve ekonomik yapının iyileştirilmesi

Toplum içinde bilinmeyen olguların belirlenmesi (Kitle incelemeleri,Taşıyıcı aranması, hasta hayvan aranması gıda denetimi)

İçme – Kullanma sularına yönelik önlemlerin alınması

Atıkların toplanması ve yok edilmesi çalışmalarına özen gösterilmesi

Sağlık Eğitimi sürekliliğinin sağlanması

Maske kullanımı

Özellikle solunum yoluyla bulaşan enfeksiyon hastalıklarında (Tüberküloz, Soğuk algınlığı, Difteri, Grip, Boğmaca) ve diğer bütün bulaşıcı hastalıklarda uygun maske kullanımı, enfeksiyonun bulaşmasının ve kişiler arasında yayılımının önlenmesinde çok büyük önem taşır. Normal koruyucu maske, mikroplara karşı öldürücü madde içeren T maske, daha rahat solunumun da yapılmasını sağlayan geliştirilmiş özel maskeler mevcuttur.

Seyahat önlemleri

Yurt dışı seyahatlerine çıkılacaksa gidilecek ülkede ki bulaşıcı hastalıklardan korunmak için, en az 15 gün önce Seyahat sağlığı merkezlerine başvurarak gerekli aşıları yaptırmak, koruyucu ilaçları başlamak, danışmanlık hizmetlerini almak bireysel olarak yapılması gereken çok önemli uygulamalardır.

Hijyen

Hastalık kaynaklarından ve hastalıkları bulaştırma vasıtalarından şahsen korunmak için alınacak tedbirlerin başında gelen unsur temizliktir. El temizliği kişisel hijyenin en önemli adımlarından biridir.

Sadece su ve sabunla yapılacak basit bir uygulama bu iş için yeterlidir. Temizlik kurallarına uymak cildi kaygan ve nemli tutarak, cilt çatlaklarından korur. Bu da mikropların ciltten geçişini engeller. Hijyenin yetersiz olması enfeksiyon riskini artırır. Bakımsız cilt daha kolay çatlar, aynı zamanda kirli bir cilt mikroorganizmaların barınmasına ve çoğalmasına uygun bir ortam oluşturur.

Yeme-içme yerlerinde çalışanların sağlık şartlarına uymadıkları durumlarda, hastalıkların bulaşmasında direkt ve indirek olarak hastalık kaynağı vazifesi görecekleri unutulmamalıdır. Bundan dolayıdır ki; sanitasyon kuralları ve iyi bir hijyen bilgisi ve alışkanlığına sahip personel, genellikle hastalıkların başka hedeflere intikalini önleyen ilk önleyici unsur durumundadırlar. İnsanlar gıda kaynaklı hastalıklar için iyi bir rezervuardır. Gıdaların çeşitleri ne olursa olsun, tüketilinceye kadar bir takım işlemlerden geçmekte ve bu işlemler ya insan eli, ya makine veya her ikisi de kullanılarak yapılmaktadır. Ayrıca konut temizliği de önemli bir faktördür.

Kan ve Kan Ürünleri ile Bulaşan Hastalıklara Yönelik Önlemler

  • Kan ve kan ürünlerinin hastaya verilmeden önce HIV (AIDS) yönünden test edilmesi zorunlu kılınmıştır (ELİSA testi). Bu uygulamadan sonra kan ve kan ürünleri ile olan bulaşma azalmıştır. Ancak vücutta antikor oluşmadan önceki dönemde, acil durumlarda test yapılmadan kan ve kan ürünlerinin kullanılmasından dolayı az da olsa bu yolla geçiş bildirilmektedir.
  • Damar içi madde kullanımı alışkanlığının önlenmesi, tedavi edilmesi, kullanılıyorsa ortak enjektör kullanımı risklerinin anlatılması bu grup hastalarda HIV bulaşma riskini azaltmaktadır. Gelişmiş ülkelerde enjektör paylaşımının azaldığı saptanmaktadır.
  • Kişisel bakım amacıyla (sakal tıraşı, manikür, pedikür vb.) berbere gidiliyor ise mutlaka kişinin kendine ait bakım malzemelerinin kullanılması gerekir.
  • Kan transfüzyonlarında mutlaka testlerden geçmiş kanların kullanılması gerekir. Bu testlerden bazıları kan veren kişinin yeni enfekte olması durumunda negatif çıkabilir.
  • Ameliyat ekipmanları, diş hekimi aletleri ve berber aletlerinin sterilizasyonunun tam yapılmış olması gerekir.

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklara Yönelik Önlemler

  • Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, hayatı tehdit eden hastalıklar olabileceği gibi (AIDS ve Hepatit B ) hayati tehlikesi olmayan ancak, kalıcı hasarlar bırakabilen (erkekte ve kadında kısırlığa neden olan enfeksiyonlar gibi) ya da enfeksiyon süresince çok çeşitli belirtiler gösteren, kişiyi rahatsız eden ve daha sonra giderek hafifleyen hastalıklardır (kadında vajinit ve bazı sistit türleri gibi). Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda risk grupları vardır. Bunlar;

Damar yolundan ilaç (uyuşturucu) alan bağımlılar,

Çok eşli cinsel ilişkiye girenler,

Kan veya kan ürünü alıcıları,

Dövme yaptıranlar,

Sağlık personeli ve hemodiyaliz hastalarıdır.

  • Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan ne kadar etkili korunma olursa olsun herkes risk altındadır. Bu hastalıkların çoğunda erken tanı ve tedavi hem kişinin sağlığına kavuşturulması, hem de hastalığın daha çok bulaşmasının engellenmesi açısından önemlidir. Her bireyin bu hastalıkların genel belirtilerini bilmesi, çekinmeden doktora başvurması önemlidir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma önlemleri:

  • Yaşam tarzının düzenli olması,
  • Cinsel ilişkide prezervatif (kondom, kaput) kullanılması,
  • Test yapılmış kan ve kan ürünleri kullanılması,
  • Mümkün olduğunca hastalara, tek kullanımlık malzemelerle işlem yapılması,
  • Hastaya bakım veren kişilerin mutlaka eldiven giymesi,
  • Kuaför, manikür, kulak delme, dövme aletlerinin steril olması,
  • Disposable (tek kullanımlık) olmayan malzemelerin, iyi sterilize edilmesidir.

Solunum Yolu ile Bulaşan Hastalıklara Yönelik Önlemler

  • Uzun süre canlı kalabilen mikroorganizmaların hava, toz veya damlacıklarla duyarlı konakçıya bulaşmasıdır. Solunum yolu ile bulaşan hastalıkların genel özellikleri şöyledir:
  • Genel bulaşma, hava yolu ile olur.
  • Sekresyonların oral yolla alınmasıyla da geçebilir.
  • Havada damlacık içinde bulunur ya da yere çökerek tozlara karışır, sonra sağlam kişinin solunum yoluna girer.
  • Damlacık yoluyla yayılma tükürük, balgam, burun, gözyaşı sıvılarının damlacıklar hâlinde yayılmasıdır. TBC, grip, soğuk algınlığı, çocuk hastalıklarının çoğunluğu (difteri, boğmaca, kabakulak gibi) bu yolla yayılır.
  • Öksürüp aksırırken ağzın kolun iç kısmı ile kapatılması ve karşıda bulunan kişilerin yüzüne doğru hapşırılmaması solunum yolu ile yayılmayı önler. Bu gruba giren hastalık etkenlerinin çoğunluğunu virüsler oluşturur.

Solunum yoluyla bulaşmada korunma önlemleri:

Solunum yolu enfeksiyonları organizma direncinin düştüğü durumlarda daha kolay hastalığa neden olur. Tüm enfeksiyonlar için geçerli olan bu kural, özellikle solunum yolu enfeksiyonlarında belirgindir. Kalabalık ve sıkışık yaşam tarzı, solunum yolu enfeksiyonlarının oluşmasında önemlidir. Sinema, otobüs gibi topluca bulunulan ve hava akımının az olduğu yerlerde yayılım kolaylaşır. Okul, kışla gibi yerlerde salgınlar yapar. Etkenlerle kirlenmiş elin, enfekte eşyanın ve yiyeceklerin ağza sürülmesi ya da ağza alınması ile bulaşır. Toplum olarak bu hastalıklarla savaş çok güçtür. Virüs kökenli hastalıklar, gelişmişlik düzeyine pek bakmaz, çabuk yayılır. Genellikle hastalıkla savaş, korunmayla ve aşısı bulunanlarda aşılanma ile olur. Tüberküloz, önemli toplumsal özellikler taşır, savaş yöntemleri de bu toplumsal temellere dayanır. El hijyenine, sağlıklı beslenmeye ve kalabalık yerlerde bulunmamaya dikkat edilmelidir.

Sindirim Yolu ile Bulaşan Hastalıklara Yönelik Önlemler

  • Patojen mikroorganizmalar suya, enfekte kişilerin salgı ve atıklarıyla geçer. Dışkı ile kirlenmiş su ve besinler aracılığıyla sağlam insanları hasta eder. Hızla salgınlara yol açar. Özellikle hijyen koşullarının kötü, kişilerin temizlik alışkanlıklarının az olduğu; kirli sular, açık tuvaletler, açıkta satılan yiyecekler, sinek, böcek ve fare gibi canlıların çok olduğu yerlerde sık görülür.

Sindirim yolu ile bulaşan hastalıklardan korunma yolları:

  • Enfekte olmuş suların içilmemesi (Su ile en sık bulaşan hastalıklar; kolera, amipli dizanteri, basilli dizanteri, tifodur.),
  • Enfekte olmuş meyve ve sebzelerin yenmemesi,
  • Tuvaletlerin temiz tutulması (Kireç kaymağı dökülür.),
  • Salgın durumlarında portör taraması ve aşı uygulaması,
  • Hastalık kaynağı suların klorlanması,
  • Lağım, kanalizasyon, tuvalet ve gübreliklerin ıslah edilmesi,
  • Hayvan atıklarının, yakılması ya da derin çukura gömülerek sönmemiş kireçle kapatılması,
  • Yüksek risk altındaki veteriner, kasap ve çobanların aşılanması; şüpheli durumlarda risk altındaki kişilere eldiven, çizme, maske giymelerinin sağlanması,
  • Süt ve süt ürünlerinin kontrol altına alınması, pastörize süt ve süt ürünlerinin kullanılmasının sağlanması,
  • Süt ürünlerinin (açık sütlerin) iyice kaynatılması ve çiğ sütten yapılan ürünlerin iki üç ay bekletildikten sonra tüketilmesinin önerilmesi,
  • Etlerin iyi pişirilmeden yenmemesi,
  • Yumurta ile bulaşma olduğundan yumurtaların pişirilerek tüketilmesi,
  • Mezbahaların, ithal et ve et ürünlerinin kontrolünün sağlanması,
  • Hijyene dikkat edilmesi,
  • Hastalığın kaynağının tespit edilmesi,
  • Sağlık eğitimi yapılmasıdır.
  • Hasta veya görünürde sağlam hayvanlardan, sütle uğraşan insanların ellerinden veya kaplardan ya da süt kaplarını temizlemek için kullanılan sulardan süt ile bulaşma ortaya çıkabilir. En sık bulaşan hastalıklar; tbc, tifo, paratifo, brusella, dizanteri, poliomyelit (çocuk felci) tir.

Vektörlerle Bulaşan Hastalıklara Yönelik Önlemler

  • Ülkemizde bulaşıcı hastalıkların yayılmasında kaynak ya da taşıyıcı olarak en önemli etmenlerden biri vektörlerdir. Vektör, bulaştırmada aracı demektir. Bazı mikroorganizmalar bazı hayvanlarda gelişimlerini tamamlayarak olgunlaşır. Daha sonra insanda hastalık oluşturur.
  • Vektörlerle bulaşan hastalıkların en önemlileri, kırım kongo hemorajik ateşi, kuş gribi ve sıtmadır. Kırım-kongo hemorajik ateşine karşı toplumu bilinçlendirmek ve kamu sağlığı açısından önlemler almak çok önemlidir. Bu önlemler;
  • Kenelerin aktif olduğu dönemlerde (ilkbahar ve yaz ayları) örneğin bulaşmanın en sık aracısı olan hvalomma cinsi kenenin aktif olduğu nisan ve ekim aylarında, açık alanlardan halkın kaçınması,
  • Kene riski olan yerlerde bulunulduğunda, vücudu tamamen örtecek giysiler giyilmesi ve açık renkli elbiselerin tercih edilmesi,
  • Kenelerin yoğun bulunabileceği ortamlarda çalışan kişilerin muayene edilmesi,
  • Keneleri kaçıracak kimyasalların kullanılması,
  • Açık alanlarda özellikle çok yoğun oldukları noktalara insektisit uygulanması,
  • Epidemi dönemlerinde üzerinde kene bulan kişinin bunu çıkarmaya çalışmaması,
  • Uygun bir sağlık hizmeti merkezine (hastane gibi) giderek kenenin uzmanlar tarafından çıkartılması,
  • Hastaların kan ve vücut sıvıları ile temasından kaçınılması,
  • Eğer bir temas olmuşsa kişinin dikkatlice gözlenmesi ve belirtiler görülürse mutlaka gerekli müdahalenin yapılması,
  • Kesimhaneye yollanmadan önce hayvanlardan kenelerin ayrıştırılması,
  • Hasta hayvanların kan ve dokularına doğrudan temasın bulaşmaya yol açabileceğinin bilinmesi,
  • Keneleri vücuttan uzaklaştırmak için üzerlerine sigara basmak, kolonya ve gazyağı dökmek gibi yöntemler kullanılmaması,
  • İnsanların veya hayvanların kanlarına korunmasız temas edilmemesidir.

Enfeksiyon Riskinin Önlenmesi

İzolasyon önlemleri

  • Her hasta ile temastan önce standart önlemlerin yanı sıra mikroorganizmanın bulaş özelliğine bağlı izolasyon önlemlerini (temas, damlacık, solunum) uygulamak gerekir.

Bilgilendirme

Yapılan  işle ilgili enfeksiyon riskleri ve alması gereken koruyucu önlemleri bilmelidir.

Bağışıklama (Aşılama)

  • Aşı ile önlenebilen hastalıklardan korumak ve bağışıklığı sağlamak için aşı uygulaması yapmak gerekir. Risk altındaki kişiler aşılanmalıdır.

Temas sonrası profilaksi

  • Alınan önlemlere veya önlemlerin uygulanmasındaki aksaklıklara rağmen patojen mikroorganizmalara maruz kalma durumunda kemoprofilaksi veya immünglobulin uygulanabilmektedir.

İstirahat

  • Geçirmekte olduğu enfeksiyon süresince çalışma ortamından uzaklaştırılır.

Sonuç olarak; Halk Sağlığının en önemli sorunlarından birisi olan enfeksiyon hastalıklarından korunmada; hastalığın doğal seyri ve enfeksiyon zincirinin bilinmesi gerekir. Bu bilgiler sürveyans ve epidemiyolojik çalışmalar ile sağlanır. Elde yeterli bilgi olduğunda enfeksiyon zincirini kırmak için; kaynağa, bulaşma yoluna ve konakçıya yönelik olarak müdahale yapılabilir.

Halen yıllık dünyadaki ölümlerin (57 milyon) dörtte birinin (15 milyon) enfeksiyon hastalıklarından olması, bu hastalıklarla mücadelenin önemini gözler önüne sermektedir.

Kaynaklar

  • Centers For Disease Control And Prevention, Preventing Emerging Infectious Diseases, Atlanta, Georgia, February 2000.
  • Networked Disease: Emerging Infections in the Global City. Edited  by S. Harris Ali and Roger Kiel Black well Publishing Ltd. 2008.
  • World Health Organization (2004). “Annex Table 2: Deaths by cause, sex and mortality stratum in WHO regions, estimates for 2002” (pdf). The World health report 2004 – changing history. http://www.who.int/entity/whr/2004/annex/topic/en/annex_2_en.pdf.Retrieved 22.06.2011.
  • AKIN L. Bulaşıcı Hastalıkların Kontrolü. Eds:Güler Ç., Akın L. Halk Sağlığı Temel Bilgiler, III. Cilt., Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara 2012, 1349-1478.
  • BİLGEL Nazan, Aile Hekimliği, Medikal Tıp Kitapevi, Bursa, 2005.
  • DOĞANAY Mehmet, Serhat ÜNAL, Hastane Enfeksiyonları Derneği Yayını Nu.: 1, Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, 2003.
  • DURSUN Sevim, Hastalıklar Bilgisi, 1. Baskı, Kadıoğlu Matbaası, Ankara, 1992.
  • KURBAN Mustafa, Enfeksiyon Hastalıkları Ders Kitabı, 1. Baskı, Semih Ofset, Ankara, 2006.
  • KUT Altuğ, İbrahim TOKALAK, M. Gökhan EMİNSOY, Aile Hekimliği Tanı ve Tedavi, Güneş Tıp Kitapevleri, Ankara, 2007.
  • TÜRKYILMAZ Rüçhan, Başak DOKUZOĞUZ, Fügen ÇOKÇA, Sabiha AKDENİZ, Hastane Enfeksiyonları Kontrolü El Kitabı, Hastane Enfeksiyonları Derneği Yayını Nu.: 2, Bilimsel Tıp Yayınevi.
  • ULUSOY M. Filiz, R. Selma GÖRGÜLÜ, Hemşirelik Esasları, Cilt 1, 5. Baskı, Ankara, 2001.
  • YATAĞAN Erol, Bulaşıcı Hastalıklar ve Epidemiyoloji, 2. Baskı, Sekav, İstanbul, 1991.
  • AKIN L. Bulaşıcı Hastalıkların Kontrolu. Eds: Bertan M, Güler Ç. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Güneş Kitabevi, Ankara 1997: 369-388.
  • http://mtegm.meb.gov.tr/program/dokuman/modul/AC%DDL%20SA%D0LIK%20H%DDZMETLER%DD/ENFEKS%DDYONDAN%20KORUNMA/Enfeksiyon%20hastal%FDklar%FDndan%20korunma.pdf
  • http://www.seyahatsagligi.gov.tr/page/oneriler/enfeksiyon.aspx
  • http://hastaneenfeksiyonlari.rshm.gov.tr
  • http:www.aof.anadolu.edu.tr
  • http://www.infeksiyon.org
  • http://www.saglik.gov.tr.
Skolyoz

İlgili Gönderi

Bağlıca Koltuk Döşeme

Bağlıca Koltuk Döşeme Koltuk Döşeme Nedir, Ne Zaman İhtiyaç Duyulur? Koltuk döşeme; maliyet, manevi değerler… Devamı

7 ay ago

Ter Bezi İltihabı

Koltuk Altı İltihaplanması Ter Bezi İltihabı Nedir? sorusuna cevap olarak; Tıp dilinde derinin iltihaplanması olarak… Devamı

2 sene ago

Çayyolu Lazer Epilasyon

Lazer Epilasyon Nedir ve Ne Amaçla Kullanılır? Bulunuş tarihi 1960 yıllarına dayanan lazer epilasyon, kıl… Devamı

2 sene ago

Çayyolu Nöbetçi Eczane

Çayyolu Nöbetçi Eczane ve diğer komşu semt olan ümitköy, beytepe, yaşamkent, incek eczanelerin oluşumunu sağlayan;… Devamı

3 sene ago

Her Türlü Gribi İyileştiren Anneanne Tarifi

Gribe Ne İyi Gelir ? Evde Yapılacak Karışım Grip Savar İçin Malzemeler: 1 su bardağı… Devamı

3 sene ago

Pencere Seçimi ve Sağlık

Evin pencerelerinin seçimi konusuna çok önem verilmemektedir. Fakat pencere seçimi her konuda önemlidir. Örneğin tasarruf… Devamı

3 sene ago