Bebeklerde Doğum Sonrası Gelişim
Çocukluk dönemi Ve Sosyal Pediatri; Çocuğun sahip olduğu organizma organlarının yapısı ve psikolojik durumu yönünden incelenirse yetişkin insanlardan çok sayıda farklılıklar gözlenir. Bir organizmanın çocukluk çağı döllenme ile başlamakta ve ergenlik dönemine değin sürmektedir. Bu dönem insanda yaklaşık 20 yıl civarı sürmektedir. Süre bazından bakarsak bu dönem diğer canlılardan daha uzun sürmektedir. Süreç içerisinde çocuk devamlı bir büyüme ve gelişme içerisindedir.
Tek bir hücre olarak hayatına başlayan organizma, bir yandan büyüme ve gelişme evrelerini tamamlarken diğer yandan da birçok beceri kazanan, düşünebilen ve bu düşüncelerini anlatabilen bir yetişkin birey haline gelmektedir.
Çocuklarda sağlık durumlarını değerlendirme aşamasında ilk olarak yapılması gereken zeka ve psikolojik gelişimlerinin normal olup olmadığını incelemektir. Saydığımız bu özellikler yaşa bağlı olarak değişiklik gösterdiği için bu dönemleri birkaç bölüme ayırmak doğru olacaktır.
- Doğum öncesi dönem
- Doğum sonrası dönem
Doğum öncesi dönem ve doğum sonrası dönemde kendi içlerinde bölümlere ayrılmaktadır.
- Doğum öncesi dönem:
- Embriyo dönemi
- Fetüs dönemi
- Doğum sonrası dönem:
- Yenidoğan dönemi
- Süt dönemi
- Oyun dönemi
- Okul dönemi
- Ergenlik dönemi
Bebeklerde Yenidoğan Dönemi Nedir? Ne zaman Başlar?
Bir bebek dünyaya geldiği andan itibaren doğumunu takip eden ilk 4 haftalık zamana Yenidoğan Dönemi denilmektedir. Bebek dünyaya yeni geldiğinden dış dünya koşulları ona zor gelmektedir. Bu zaman aralığında dünyaya şartlarına uyum sağlamaya çalışmaktadır. Bu süreçte bebekte görülebilecek başlıca dış görünüş biçimleri şu şekilde olmaktadır:
Bebeğin Derisi: Dünyaya yeni gelen bebek ten rengi açısından gül pembesi rengindedir. Derisi oldukça ince ve narindir. Çok kolay tahriş olmaktadır. Doğumu takiben 3-4. Günlerde bebeğin derisinde pullanma ya da soyulmalar görülebilmektedir. Soyulma ya da pullanmalar aşırı olduğunda bir doktora başvurularak uygun göreceyi yağlar ile yumuşatılması tavsiye olunur.
Bebeğin duruş biçimi: bebek dünyaya geldikten sonra anne karnındaki duruşunu devam ettirme eğilimindedir. Kollarıyla bacaklarını içe doğru kıvırır başta öne doğru eğiktir.
Ayva tüyleri: Yenidoğan bebeklerde ayva tüyleri denilen ve bebeğin omuz kısmında ya da sırt, alın ve yanaklarında çıkan ancak birkaç gün içerisinde dökülen tüyler bulunabilir.
Sarılık : Dünyaya yeni gelen bebeklerin çoğunluğunda doğum akabinde 2 yada 3gün sonra sarılık görülebilmektedir. Bu durum kendiliğinden 10 gün içerisinde kaybolur. Bazen sarılık bebek doğrar doğmaz ortaya çıkar ve 3 hafta içerisinde geçmez. Böyle durumlarda mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Yenidoğanın Başı: Yeni doğmuş bir bebeğin baş kısmı vücuduna göre daha büyüktür. Normal doğumla dünyaya gelen bebeklerde baş kısmı uzunca, oval armut seklinde olabilir. Sezeryan doğumlarda ise bas kısmı yuvarlak olur. Baştaki kemikler doğum sırasında henüz tam birleşmemiştir. Kemikler arasında baklava şeklinde yumuşak bir kısım bulunur. Bu yumuşaklığa bıngıldak denilmektedir. Bu yapı bebek büyüdükçe kaybolur. Bu şekilde tamamen kaybolması 10ile 16. Ayları bulur.
Bazı bebeklerde doğumda saç olmaz bazılarında ise olabilir. Saç olan bebeklerde 2 3 ay içerisinde var olan saçlar dökülür ve yerine yenileri çıkar. İlk çıkan saçlarda kalite önemli değildir. Bebeğin saçları 9 ve 10. Aylarda bollaşır.
Yenidoğan Bebeğin Gözleri
Yeni doğanın gözleri ilk günlerde kapalıdır. Bu yüzden kesinlikle zorla açılmaya çalışılmamalıdır. Gözlerin rengi ilerleyen günlerde değişir. Gözün kalıcı hakiki rengi 10. Aylarda ortaya çıkar. Doğum sonrasında göz kapaklarında hafif şekilde şişlik görülebilir. Gözyaşı ilk günlerde gelmez. 2. Haftadan itibaren itibaren gözyaşı gelmeye başlar.
Ağız: Bebeklerde ağız küçük olur. Ağzın önünde sert damakta 1 ya da 2mm büyüklüğünde beyaz noktalar olabilir. Bu noktalar önemsizdir. Hücre birikintisi olarak adlandırılırlar.
